Γράφει η Ναυσικά Γκράτσιου / [email protected]
Εδώ και λίγες ημέρες μια παλιά, λογοτεχνική μας γνωστή… κατοικοεδρεύει στο Βασιλικό Θέατρο της Θεσσαλονίκης και θριαμβεύει, εισπράττοντας το χειροκρότημα, που χρόνια τώρα της οφείλαμε!
Πρόκειται, βεβαίως, για τη μαντάμ Σουσού, την αθάνατη ηρωἰδα του Δημήτρη Ψαθά, που γνωρίζει επιτυχία στο καινούργιο της θεατρικό ανέβασμα με τη σπαρταριστή σκηνοθεσία του Γιώργου Αρμένη.
Υπέροχη Σουσού, η Φωτεινή Μπαξεβάνη, ασύγκριτος ο Παναγιωτάκης του Κώστα Σαντά. Μια πολύ γοητευτική παράσταση!
Κι επίσης μια μεγάλη ευκαιρία να γνωρίσουν οι νεότεροι και να ξαναθυμηθούν οι πιο μεγάλοι τι πάει να πει «σουσουδισμός», μια έκφραση, που πλέον έχει γίνει λήμμα στα ελληνικά λεξικά και σημαίνει τη λόξα που δένει τους ψευτοαριστοκράτες και τους φαντασμένους! Δηλαδή, μια τάση διαχρονική, που όλοι σχεδόν την κουβαλάμε, όταν δεν μπορούμε ν’ αποδεχθούμε την πραγματικότητα του ίδιου μας του εαυτού.
Μια σκέτη αρρώστια είναι αυτό, όπως λέει σε μια κορυφαία στιγμή του έργου ο Παναγιωτάκης, ή αλλιώς, «πόβρ Παναγιώτ’», όπως τον αποκαλούσε η μαντάμ Σουσού με τα κολλυβογαλλικά της, η οποία, αν και πάμπτωχη, κάτοικος της ταπεινής συνοικίας του Βούθουλα, νόμιζε ότι ήταν πυργοδέσποινα στις Βερσαλλίες.
Κι όταν τη ρωτούσαν σχετικά με το επάγγελμα του συζύγου της, που ήταν ένας ταπεινός ψαράς, εκείνη απαντούσε αγέρωχα, «μεγαλέμπορος θαλασσίων ειδών»!
«Μαντάμ Σουσού» αποκαλεί την 16χρονη κόρη του ένας φίλος, επειδή το κοριτσάκι του ζήτησε για δώρο γενεθλίων ένα γούνινο παλτό!
«Σουσού» έχουν ονοματίσει μια φίλη τους κάποιες γνωστές κυρίες, γιατί δεν έχανε την ευκαιρία να τους λέει για τις διακοπές της στη Μύκονο και στο Σαιν Τροπέ, ενώ γνώριζαν πολύ καλά ότι η εν λόγω κυρία τα καλοκαίρια την έβγαζε σπαρτιάτικα σε τροχόσπιτο στα Πυργαδίκια!
Σουσούδες κι αυτές, γιατί, αν και φίλη τους, δεν έμπαιναν στην (επώδυνη) διαδικασία να τη συνεφέρουν, προκειμένου να πάψει να γελοιοποιείται, παρά την κουσέλευαν άγρια πίσω από την πλάτη της και γελούσαν εις βάρος της.
Δύσκολο, βέβαια, να βγάλεις έναν άνθρωπο απ’ την ηθελημένη πλάνη του. Απαραίτητο, όμως, γιατί σε κάθε «μαντάμ Σουσού», αντιστοιχεί δυστυχώς κι ένας «κύριος Κατακουζηνός». Δηλαδή, ο απατεώνας με το μονόκλ και τους ευγενικούς τρόπους.
Συγκλονιστικά περιγράφει τον Κατακουζηνό, ο Ψαθάς και τα δικά του πρωτότυπα λόγια παραθέτω:
«Μηνάς Κατακουζηνός: Γλυκύτατος. Κι άλλο τόσο επικίνδυνος. Κεφάτος πάντα, αποφασιστικός, καταφερτζής, με μεγάλο ταλέντο στα χαρτιά και στις απάτες… Είχε μεγάλη φαντασία, ελάχιστη ντροπή, μεγάλη ευλυγισία, πνεύμα δημιουργικό, συνείδηση καθόλου…»
Γνωρίζουμε πολύ καλά το πόσο ολέθριος στάθηκε ο Κατακουζηνός για την καημένη την μαντάμ Σουσού.
Και , δυστυχώς από Κατακουζηνός ο κόσμος ήταν και είναι γεμάτος. Σήμερα τους αποκαλούμε και… «Πόλ Μουρ» εκ του «πουλάω μούρη» και είναι ακόμη πιο ολέθριοι…
Και περιμένουν την επόμενη Σουσού στη γωνία για να την ξεπουπουλιάσουν…
Αυτά σκεφτόμουν , όταν βγήκα από το Θέατρο την Παρασκευή το βράδυ, αφού είδαμε τη «Μαντάμ Σουσού» και κινήσαμε για κοντινό στέκι, για να πιούμε ένα ποτήρι κρασί και να κουβεντιάσουμε για το έργο που μόλις είδαμε. Σ’ ένα διπλανό τραπέζι καθόταν μια γνωστή μας κυρία με παρέα έναν γνωστό αεριτζή της πιάτσας. Μας φώναξε στο τραπέζι της και μας σύστησε τον κύριο ως «βιομήχανο ειδών τέχνης»!
Και τότε συνειδητοποίησα ότι η Σουσού ζει και θα ζει παντοτινά ανάμεσά μας!
Το ίδιο και ο Κατακουζηνός!
Ντεζολέ…