Γράφει ο Γιώργος Βοσκόπουλος / επ. Καθηγητής – Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστημίου Μακεδονίας / [email protected]
Οι πολιτικές δυνάμεις που θα αναμετρηθούν την επόμενη Κυριακή στην Κύπρο έχουν απασχολήσει τον Ελληνισμό με τις θέσεις τους σε καίρια ζητήματα του Κυπριακού. Οι επιλογές τους αυτές δημιουργούν ερωτηματικά για το μέλλον της Κύπρου, καθώς η οικονομική κρίση την έχει οδηγήσει σε μία δημοσιονομική στενωπό που θα επηρεάσει καταστατικές επιλογές στο πεδίο της Κυπριακής εξωτερικής πολιτικής.
Οι δύο διεκδικητές της προεδρίας έχουν λάβει θέση στο παρελθόν υπέρ του Σχεδίου Ανάν. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί μία μονοσήμαντη πολιτικά αναμέτρηση δυνάμεων, οι οποίες έκαναν τη στρατηγική επιλογή να στηρίξουν ένα άδικο και αμφιβόλου βιωσιμότητας σχέδιο. Αν οι επιλογές του παρελθόντος αποτελούν παρακαταθήκη για το μέλλον της Κύπρου είναι σαφές ότι οι κκ. Αναστασιάδης και Μάλας πιθανότατα να εκφράσουν ταυτόσημες απόψεις στην περίπτωση μίας επανεργοποίησης του Σχεδίου, γεγονός που τους καθιστά αρεστούς στο διεθνή παράγοντα.
Η ιστορική εμπειρία αλλά και η ανάλυση στρατηγικών επιλογών εξωσυστημικών δρώντων καθιστά σαφές ότι το Σχέδιο Ανάν, έστω μερικώς τροποποιημένο, θα επανέλθει στο προσκήνιο των συνομιλιών ανάμεσα στις δύο Κοινότητες. Πριν από τον πρώτο γύρο των Κυπριακών εκλογών ο κ. Λιλλήκας ανέφερε ότι «τυχόν εκλογή Αναστασιάδη θα οδηγήσει σε ανατροπή του 76% απόρριψης του σχεδίου Ανάν και θα εκληφθεί ως δικαίωση από τους ξένους που το σχεδίασαν».
Ο Ν. Αναστασιάδης είχε πάρει σαφή θέση υπέρ του Σχεδίου Ανάν και είχε ασκήσει δριμεία κριτική στον αείμνηστο Τ. Παπαδόπουλο. Μάλιστα το ΔΗΣΥ είχε ταχθεί υπέρ του Σχεδίου σε ποσοστό 78%. Ο κ. Αναστασιάδης φαίνεται να αποδέχεται διαχρονικά τη «λύση» του Σχεδίου Ανάν, οπότε αυτή η επιλογή του τον καθιστά αρεστό σε ισχυρούς παίκτες οι οποίοι επιδιώκουν με κάθε τρόπο την επίλυση του Κυπριακού.
Μία άλλη παράμετρος που προβληματίζει είναι η στήριξη του κ. Αναστασιάδη από όσους θέλουν να επωφεληθούν από μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και εφαρμογή μίας ακραίας νέο-φιλελεύθερης πολιτικής. Επί της ουσίας ο κ. Αναστασιάδης συνιστά την επιλογή όσων εκτός Κύπρου θα ήθελαν να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο «θεσμικών διευκολύνσεων» προκειμένου να δραστηριοποιηθούν επενδυτικά στην Κύπρο. Δημοσιογραφικοί κύκλοι στην Ελλάδα αξιολόγησαν την ευνοϊκή πολιτική του έναντι «μνημονιακών» επιλογών ως «υπεύθυνη στάση», αγνοώντας ότι στη διεθνή πολιτική και οικονομία η αδυναμία συνιστά ευκαιρία. Την αξιολόγηση αυτή έκανε στην τελευταία του ομιλία ο απερχόμενος πρόεδρος κ. Χριστόφιας όταν αναφέρθηκε σε «νεοαποικιακές πολιτικές ορισμένων κύκλων της ΕΕ».
Οι πιέσεις που θα δεχθεί ο νικητής των εκλογών θα είναι μεγάλες, πολυεπίπεδες και συντονισμένες. Στην περίπτωση του κ. Αναστασιάδη η πίεση δεν θα προέλθει μόνο από τις παρούσες δυσμενείς συγκυρίες αλλά και τις προσδοκίες που έχει από τον ίδιο η τουρκική πλευρά. Με άρθρο του στη Χουριέτ ο Μουσταφά Αϊντίν επισημαίνει με έμφαση τη στήριξη του κ. Αναστασιάδη στο Σχέδιο Ανάν και εκτιμά ότι η οικονομική κρίση μπορεί να τον βοηθήσει να προωθήσει μια λύση στα πλαίσια του Σχεδίου. Η στήριξη αυτή υπονομεύει εκ των προτέρων το έργο του και τον φέρνει αντιμέτωπο με τις επιλογές του παρελθόντος και τις προκλήσεις του μέλλοντος.
