
Γράφει ο Γιώργος Βοσκόπουλος / επ. Καθηγητής – Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστημίου Μακεδονίας / [email protected]
Η Κύπρος σήμερα φαντάζει ως ο βάτραχος κάτω από τα βουβάλια. Απειλείται να συνθλιβεί από το βάρος της σύγκρουσης ισχυρών εξωγενών παραγόντων και από εσωτερικές ανεπάρκειες και φαντασιώσεις.
Η στρατηγική του κ. Χριστόφια εγκλώβισε τη χώρα και την οδήγησε νομοτελειακά στην προκρούστια κλίνη του Μνημονίου και της οικονομικής και πολιτικής κηδεμονίας. Οι ευθύνες του είναι μεγάλες, αφού η σκυτάλη που παρέδωσε στον Ν. Αναστασιάδη ήταν άνευ στρατηγικού περιεχομένου. Ο ερασιτεχνισμός σε όλο του το μεγαλείο.
Με τη σειρά ο Ν. Αναστασιάδης βρέθηκε προ τετελεσμένων, αφού οι επιλογές του ήταν περιορισμένες. Με τους Γερμανούς να έχουν προαποφασίσει να πλήξουν καίρια και αποφασιστικά την Κυπριακή οικονομία οι επιλογές ήταν δύσκολες. Ο Κύπριος πρόεδρος διέψευσε σε χρόνο ρεκόρ τις όποιες προσδοκίες με το διάγγελμα του στον Κυπριακό λαό και τη στήριξη των επιλογών του Βερολίνου. Εμφανίστηκε ενώπιον των εταίρων μας χωρίς σχέδιο έκτακτης ανάγκης, χωρίς αντιπροτάσεις, χωρίς ουσιαστικό αντιστάθμισμα στις ισοπεδωτικές, νέο-αποικιακού χαρακτήρα προτάσεις της Α. Μέρκελ. Εμφανίστηκε επικίνδυνα αδύναμος και εγκληματικά ανέτοιμος.
Η επιλογή της Λευκωσίας να επενδύσει όλες τις προσδοκίες ανάσχεσης της Γερμανικής επέλασης στη Μόσχα ήταν προβληματική και ανιστόρητη. Προβληματική γιατί η Κυπριακή ηγεσία λειτούργησε με βάση μία ξένη με τη διεθνολογική πρακτική φαντασίωση ότι η Μόσχα θα μπορούσε να θέσει υπό κίνδυνο καταστατικά εθνικά της συμφέροντα με την ΕΕ και ιδιαίτερα τη Γερμανία. Την ίδια φαντασίωση είχαν οι Γεωργιανοί όταν προσδοκούσαν ότι η ρωσική απάντηση σε Αμπχαζία και Οσετία θα ήταν περιορισμένη, αφού η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα λειτουργούσαν ως αμυντική ασπίδα και θα έθεταν σε κίνδυνο τις σχέσεις ους με τη Ρωσία. Ανιστόρητη καθώς θεμελιώθηκε χωρίς να λαμβάνει υπόψη της την ιστορική εμπειρία των ελληνο-ρωσικών σχέσεων και το απόλυτα ορθολογικό, μη ιδεαλιστικό πλαίσιο χάραξης της Ρωσικής υψηλής στρατηγικής.
Σε επίπεδο ελληνο-κυπριακών σχέσεων η Λευκωσία δεν μπορούσε να προσδοκά αρωγή από την Αθήνα για δύο λόγους. Πρώτον, διότι η Ελλάδα αποτελεί σήμερα μία χώρα περιορισμένης κυριαρχίας και δεύτερον διότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει υποταγεί πλήρως στο Βερολίνο. Ως αποτέλεσμα, η θλιβερή σιωπή, αν όχι δυσφορία, της Αθήνας ήταν απολύτως αναμενόμενη. Επιπλέον η αποστασιοποίηση των Κυπρίων συνιστούσε θεμελιώδη απειλή για την εν πολιτική και κοινωνική υπνώσει Ελλάδα. Η αφύπνιση των Ελληνο-κυπρίων θα μπορούσε να ενεργοποιήσει τη συλλογική αξιοπρέπεια των Ελλαδιτών. Το Κυπριακό κοινοβουλευτικό όχι απειλούσε τη νιρβάνα πολιτικής ηγεσίας και λαού στην Ελλάδα και τον έλεγχο των αντιδράσεων από την άτακτη διάλυση του κρατικού μηχανισμού και την αποδόμηση του κοινωνικού ιστού. Με απλά λόγια οι Κύπριοι δεν θα μπορούσαν να στηριχτούν, αφού η ενεργοποίηση τους θα μπορούσε να αφυπνίσει τους Έλληνες.
Οι φαντασιώσεις της Λευκωσίας απειλούν την επιβίωση της νήσου και καταδεικνύουν την πολιτική ανυπαρξία της Αθήνας. Η οικονομική καθυπόταξη της Κύπρου θα προδιαγράψει και το πολιτικό πλαίσιο επίλυσης του Κυπριακού και αυτό δεν έχει τονιστεί μέχρι σήμερα. Το διακύβευμα δεν είναι απλά οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό.