Τα διδάγματα του παρελθόντος

Γράφει η Χριστίνα Ζαχαρία*

Το παρελθόν υπάρχει για να υπενθυμίζει σε όλους μας λάθη, απερισκεψίες, επιλογές που μας έχουν στοιχειώσει. Ακόμη πιο σημαντικές είναι οι αποφάσεις που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις, εξ ονόματος μας, και επηρεάζουν, είτε άμεσα είτε έμμεσα, εμάς.

Όλοι θυμόμαστε το τραγικό γεγονός της Φουκουσίμα, που στιγμάτισε όχι μόνο το ιαπωνικό νησί, αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Πολλοί είχαμε πιστέψει ότι εξ’ αιτίας αυτού του πυρηνικού ατυχήματος, οι πανταχού κυβερνήσεις θα ήταν πιο σκεπτικές, διαλλακτικές και μετρημένες στις «πυρηνικές» αποφάσεις τους. Σε πείσμα όμως όσων πίστευαν ότι το πυρηνικό δυστύχημα θα σηματοδοτούσε την ανάσχεση της χρήσης πυρηνικής ενέργειας παγκοσμίως, η Φινλανδία ανακοίνωσε την πρώτη, στη μετα- Φουκουσίμα εποχή, τοποθεσία στον πλανήτη όπου θα κατασκευαστεί νέα μονάδα.

Η σκανδιναβική χώρα εμμένει στην ενεργειακή αποδέσμευσή της από τη Ρωσία, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που μπορούν να έχουν οι αποφάσεις της. Ούτε η Γερμανία, η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, δεν στάθηκε αρκετή για να προβληματίσει και να αποτρέψει την Φιλανδική κυβέρνηση, όταν λίγους μήνες πριν διεμήνυσε με ανακοίνωση το κλείσιμο 17 πυρηνικών της εργοστασίων.

Η Φινλανδία αποτελεί ένα επίκαιρο παράδειγμα των αποφάσεων που λαμβάνονται στο βωμό του χρήματος. Μία χώρα, η οποία πρόσφατα γνώρισε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη, ψάχνει να βρει τρόπους να καταστεί μία μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομική δύναμη, αδιαφορώντας για το πρόσφατο παρελθόν και τα διδάγματά του.

Η αλήθεια είναι ότι ακόμη δεν έχουμε μάθει τις ακριβείς συνέπειες του ιαπωνικού ατυχήματος. Όχι επειδή οι επιστήμονες δεν έχουν προβεί σε αντίστοιχες μελέτες, μετρήσεις και εκτιμήσεις των επιπτώσεων του πυρηνικού δυστυχήματος, αλλά γιατί δεν έχουν μπορέσει να μετρήσουν τις επιπτώσεις αυτές και να φανταστούν το εύρος τους. Όταν, λοιπόν, όλα αυτά είναι διεθνώς γνωστά, δεν μπορώ να καταλάβω την ευκολία με την οποία μία κυβέρνηση προχωρεί σε μία τέτοιου είδους ανακοίνωση. Επίσης, δεν μπορώ να κατανοήσω την ευκολία με την οποία μία τέτοια απόφαση γίνεται δεκτή από τον σκανδιναβικό λαό και δεν μπορώ να δικαιολογήσω την απάθεια του ευρωπαϊκού χώρου.

Βρισκόμαστε σε μία περίοδο όπου η οικονομική κρίση μεσουρανεί στις συζητήσεις μας. Στους ευρωπαϊκούς κόλπους μονοπωλεί το ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο θα σωθούμε οικονομικά. Πρέπει όμως να σκουντήξει, κάποιος,  τους ευρωπαίους ηγέτες και να τους ξυπνήσει, γιατί δεν εξαρτώνται τα πάντα από τις οικονομικές αποφάσεις. Ευρωπαϊκοί λαοί και διεθνής χώρος δεν θα υπάρχουν αν συνεχίσουμε να απαξιώνουμε με τέτοιο τρόπο τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχει η απρόσκοπτη χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Ας ενεργήσουμε, λοιπόν, όσο είναι νωρίς ακόμη μήπως και αποτραπεί ένας νέος γειτονικός κίνδυνος.

*Πολιτικός επιστήμονας.