Γράφει η Χριστίνα Ζαχαρία / Πολιτικός Επιστήμονας / Christina. [email protected]
Η ανησυχία, η συνεχής κινητικότητα και οι απρόβλεπτες εξελίξεις εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν το διεθνές περιβάλλον και τις αποφάσεις των κρατών. Στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν, τα κράτη προχωρούν σε βιαστικές και αλόγιστες κινήσεις και αποφάσεις οι οποίες επιδεινώνουν ακόμη πιο πολύ τις διακρατικές σχέσεις.
Το Ιράν είναι μία χώρα η οποία έχει απασχολήσει και συνεχίζει να απασχολεί τους διεθνείς οργανισμούς, τα υπόλοιπα κράτη αλλά και τα μέσα ενημέρωσης. Το θέμα το οποίο έχει κατεξοχήν προβληματίσει είναι το πυρηνικό του πρόγραμμα. Το Ιράν ισχυρίζεται ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο θα οδηγήσει στην εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, κάτι που δεν συνάδει με την άποψη των δυτικών χωρών.
Αυτή η διαφωνία και αυτή η αντιπαράθεση είναι εκείνη που έχει οδηγήσει στην λήψη ακραίων μέτρων. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει επιβάλλει αρκετές φορές οικονομικές κυρώσεις στη χώρα, η ΕΕ φέρεται να έχει συμφωνήσει «επί της αρχής» να επιβάλει εμπάργκο στην εισαγωγή πετρελαίου από το Ιράν ενώ ο καναδός πρωθυπουργός δηλώνει ότι η χώρα αποτελεί τη πιο σοβαρή απειλή για την ειρήνη.
Ποια είναι όμως η στάση της ασιατικής χώρας και ποιο θα είναι το κόστος σε ένα ενδεχόμενο εμπάργκο? Η ΕΕ αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για το ιρανικό πετρέλαιο μετά την Κίνα. Συνεπώς, η απόφαση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, όχι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και σε διεθνές. Επί της ουσίας όμως, η ιρανική χώρα δεν θα πληγεί σοβαρά. Κι αυτό γιατί αφενός το κόστος του εμπάργκο θα μπορέσει να το καλύψει μέσα σε τρία χρόνια, αφετέρου η πολιτική ηγεσία της χώρας θα λάβει δραστικότερα μέτρα για τη συνέχιση του προγράμματος. Γνωρίζοντας όμως ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη και την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας, έχει επιδοθεί σε μία προσπάθεια αναζήτησης εταίρων. Χαρακτηριστική, άλλωστε, είναι η περιοδεία την οποία θα πραγματοποιήσει ο πρόεδρος της ισλαμικής δημοκρατίας στην λατινική Αμερική.
Πρέπει, όμως, να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα. Το Ιράν αποτελεί μία χώρα που αψήφησε τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας αδιαφορώντας για τις επικείμενες κυρώσεις και η οποία ορθώνει το ανάστημά της κόντρα στις ισχυρότερες χώρες του πλανήτη, χωρίς αμφιβολία, φόβο ή δεύτερη σκέψη. Αποτελεί έναν παράγοντα που γνωρίζει τη δυναμική του στο διεθνές περιβάλλον και τα πλήγματα που μπορεί να επιφέρει στην αγορά πετρελαίου. Αποτελεί έναν δρώντα που αναγνωρίζει τις οικονομικές του δυνατότητες και τη θέση που κατέχει.
Συνεπώς, όλα τα παραπάνω δεν είναι αρκετά για να περιοριστεί η δράση της πολιτικής ηγεσίας του Ιράν. Η ακόμη καλύτερα, η μεμονωμένη λήψη αποφάσεων και ενεργειών δεν μπορεί να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Δραστικότερα μέτρα ή συνδυασμοί ενεργειών είναι πιο πιθανό να έχουν θετικό αντίκτυπο. Άλλωστε μιλάμε για μία χώρα που δεν φοβάται τίποτα. Μήπως θα πρέπει, λοιπόν, και οι ηγεσίες των δυτικών χωρών να προβούν σε ριζοσπαστικότερες αποφάσεις?
