Γράφει η Ξανθούλα Μπούσιου /[email protected]
Με ανακούφιση και ενθουσιασμό υποδεχτήκαμε σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα την απόφαση του Υπουργείου παιδείας να καθιερώσει την 6η Μαρτίου ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της βίας στα σχολεία. Επιτέλους! Ήταν καιρός να αντιδράσει το Υπουργείο σε αυτό το πολύ υπαρκτό και σοβαρό θέμα. Το οποίο, με ενημερώνει στην ανακοίνωσή του ότι είναι «ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο στο θέμα της ενδοσχολικής βίας» και από την πολύ ευαισθητοποίηση προχώρησε στην παραπάνω πολύ αποτελεσματική κίνηση. Και πάλι μπράβο!
Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνει ότι η μέρα αυτή «αποτελεί μια αφορμή για εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς των σχολείων όλης της χώρας να ανταλλάξουν σκέψεις, πληροφορίες και ιδέες και να ενεργοποιηθούν με δράσεις ευαισθητοποίησης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού που εκδηλώνεται μεταξύ και εναντίον των μαθητών….»
Με άλλα λόγια, επειδή ευαισθητοποιήθηκε, το Υπουργείο δίνει την ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ευκαιρία σ’ εμάς, τους γονείς και τα παιδιά, να το συζητήσουμε μεταξύ μας, να πούμε πως αισθανόμαστε για αυτό, να το προσέξουμε λίγο παραπάνω και να βρούμε λύσεις πρόληψης και αντιμετώπισης για να μην δημιουργούνται προβλήματα μεταξύ των παιδιών στις τάξεις και τα σχολεία. Η παιδαγωγική μεθοδολογία που ακολουθεί το Υπουργείο είναι αυτή του project όπου τα εμπλεκόμενα μέρη ανακαλύπτουν από μόνα τους τη γνώση μέσα από ομαδοσυνεργατικές δράσεις και πρακτικές με απώτερο σκοπό προφανώς την ανάπτυξη του αισθήματος της ευθύνης μας, την ανάπτυξη του σεβασμού και τελικά την αυτό-ίαση. Ειλικρινά, ο Dewey θα ήταν πολύ περήφανος για το παράδειγμα που δίνει το Ελληνικό Υπουργείο παιδείας.
Μια ματιά μόνο σε επιστημονικά άρθρα και έρευνες είναι αρκετή για να δεις ότι το θέμα της ενδοσχολικής βίας είναι πολύπλοκο, πολυεπίπεδο και απόρροια πολλών παραγόντων, κυρίως ψυχοκοινωνικών και οικονομικών. Για τη μικρή κοινωνία του σχολείου ισχύει το «εικόνα σου είμαι και σου μοιάζω» και θα ήταν περίεργο να περίμενε κανείς ότι σε μια κοινωνική πραγματικότητα ανισοτήτων, έλλειψης σεβασμού, ανυπακοής σε νόμους, ατιμωρησίας και βίας, ο σχολικός πληθυσμός θα έμενε ανεπηρέαστος ή δεν θα ανατροφοδοτούσε την συμπεριφορά του ευθυγραμμιζόμενος με αυτά που βλέπει, ακούει και ζει.
Είναι αλήθεια ότι αυτό που προτείνεται σα τρόπος αντιμετώπισης είναι όντως η συνεργασία. Μια ευρύτερη συνεργασία όμως τοπικών φορέων, κοινωνικών και πολιτικών παραγόντων με τους γονείς, τους δασκάλους και τα παιδιά, μια γενικότερη κοινωνική εμπλοκή στο θέμα. Η UNESCO προτείνει στα σχολεία 10 τρόπους αντιμετώπισης της βίας στα πλαίσια μιας ολιστικής παιδαγωγικής που βασίζεται στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το σχολείο όμως, μην ξεχνάμε, είναι μόνο ένα κομμάτι της ζωής των παιδιών. Δεν είναι ολόκληρη η ζωή τους.
Ένα πράγμα ενοχλεί. Αν το Υπουργείο είναι μακριά από την τάξη, είναι άσχημο να θεωρεί ότι ισχύει το ίδιο και για τα παιδιά, τους δασκάλους και τους γονείς. Αυτοί που ζουν καθημερινά το πρόβλημα δεν ψάχνουν αφορμές για να «ευαισθητοποιηθούν», προσπαθούν καθημερινά να το προλάβουν και να το αντιμετωπίσουν. Δουλεύουν πάνω σε αυτό από ανάγκη για ένα καλύτερο περιβάλλον ζωής και εργασίας. Και αν η μόνη βοήθεια που μπορεί να δώσει το Υπουργείο είναι μια μέρα ευαισθητοποίησης, συγγνώμη, αλλά είναι πολιτικάντικη. Και πολύ λίγη.