Γράφει ο Κωνσταντίνος Φ. Μπατσιόλας | Υπ. Διδ. Ιστορίας Α.Π.Θ.
Ο Δήμος μας, ο Δήμος Δέλτα είναι αποτέλεσμα της συνένωσης με βάση τον νόμο «Καλλικράτη» των τριών «καποδιστριακών δήμων» Χαλάστρας, Αξιού και Εχεδώρου. Αποτελείται από εννιά χωριά: Διαβατά, Νέα Μαγνησία, Καλοχώρι, Σίνδος, Χαλάστρα, Ανατολικό, Κύμινα, Νέα Μάλγαρα και Βραχιά. Κάθε χωριό του Δήμου, κάθε τοπική κοινότητα έχει μία πλούσια ιστορική και πολιτισμική παράδοση, η οποία χάνεται στο βάθος των αιώνων. Συνάμα, οι τοπικές κοινότητες του Δήμου έχουν μία δυναμική και έντονη παρουσία στην οικονομική, κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή όχι μόνο της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης αλλά ολόκληρης της Ελλάδας. Η πολυδιάστατη αυτή παρουσία των τοπικών κοινοτήτων, των ίδιων των ανθρώπων που διαμένουν σ’ αυτές, έρχεται να αναδειχθεί με το λεύκωμα που πρόσφατα εξεδόθη από τη δημοτική αρχή, το οποίο τιτλοφορείται «Δήμος Δέλτα | ιστορία – λαϊκή παράδοση – βιομηχανία – αγροτική παραγωγή – φυσική ομορφιά».
Με πρωτοβουλία του Δημάρχου του Δήμου Δέλτα κ. Ευθυμίου Φωτόπουλου εξεδόθη αυτές τις ημέρες ένα ιδιαίτερα καλαίσθητο λεύκωμα το οποίο περιλαμβάνει εκτός από πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολλές και σημαντικές πληροφορίες όχι μόνο για την ιστορία και την παράδοση των τοπικών κοινοτήτων αλλά και για τη σύγχρονη τους παρουσία στο οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι της περιοχής μας.
Το λεύκωμα αυτό έρχεται να καλύψει ένα δυσαναπλήρωτο κενό: μία προσπάθεια συνολικής σύνθεσης της ιστορίας και της σύγχρονης παρουσίας της περιοχής μας. Όσα κατά καιρούς έργα έχουν γραφεί, αν και σαφώς διασώζουν σημαντικές πληροφορίες και αναδεικνύουν ποικίλες πτυχές της ιστορίας και του πολιτισμού, όμως δεν αποτελούν μία προσπάθεια για συνολική παρουσίαση των τοπικών κοινοτήτων του Δήμου μας. Με άλλα λόγια λείπει η σύνθεση. Αυτό ακριβώς είναι το πρώτο και σημαντικό προτέρημα του εν λόγου πονήματος.
Μια δεύτερη αρετή του λευκώματος είναι η προσπάθεια να αναδειχθεί η παρουσία των τοπικών κοινοτήτων μέσα στη διαχρονική πορεία του ελληνισμού στην περιοχή. Το λεύκωμα ξεκινάει από τα αρχαία χρόνια και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη εποχή: 2.500 περίπου χρόνια τοπικής ιστορίας αποτυπώνονται σ’αυτήν την ιδιαίτερα προσεγμένη και επιμελημένη έκδοση.
Τρίτον και ίσως το σημαντικότερο, αν και το έργο αυτό είναι λεύκωμα, δεν υπολείπεται σε ιστορική ανάλυση και τεκμηρίωση. Αποκαλύπτει ποικίλες πτυχές της ιστορίας, του πολιτισμού και της κοινωνικής ζωής του τόπου μας χωρίς να στερείται επιστημονικής ακρίβειας ή τεκμηρίωσης: η πλούσια βιβλιογραφία αποτελεί εχέγγυο για την επιστημονική εγκυρότητα της έρευνας.
Τέταρτον, το λεύκωμα διαθέτει έναν σαφή εξωστρεφή χαρακτήρα‧ δεν απευθύνεται μόνο στους δημότες τους Δήμου Δέλτα. Μετά από κάθε κεφάλαιο παρατίθεται μία σύντομη περίληψη στην αγγλική γλώσσα γεγονός που καθιστά το λεύκωμα ευπρόσιτο και σε όποιον μη ελληνομαθή αναγνώστη θελήσει να μάθει για την περιοχή. Στο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης όπου ζούμε, η δυνατότητα να πληροφορηθεί ο οποιοσδήποτε αλλοεθνής για την περιοχή μας είναι μία πολύ σημαντική δυνατότητα, αν συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι πολλές αγροτικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις της περιοχής μας ασχολούνται με το εξαγωγικό εμπόριο – η πολιτιστική διπλωματία είναι βασική πτυχή της οικονομικής διπλωματίας ειδικά σε μία περίοδο που τα κράτη αναζητούν τρόπους για να αυξήσουν την αποκαλούμενη «ήπια ισχύ» τους.
Το λεύκωμα αποτελείται από 8 κεφάλαια που καλύπτουν την ιστορική πορεία του τόπου από τα αρχαία χρόνια μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Τα κεφάλαια χωρίζονται με κριτήριο την εκάστοτε χρονική περίοδο και παρουσιάζουν το υλικό για όλες τις τοπικές κοινότητες την ίδια περίοδο.
Ξεχωριστή μνεία αξίζει να γίνει για το φωτογραφικό υλικό που παρατίθεται στο λεύκωμα, καθώς αναδεικνύει αφενός την πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας και αφετέρου το φυσικό κάλλος του, τον πλούτο της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής. Να μην λησμονούμε ότι στην περιοχή μας ρέουν οι ποταμοί Γαλλικός και Αξιός που συνθέτουν ένα φυσικό τοπίο εξαιρετικής ομορφιάς και φιλοξενούν μια ποικιλόχρωμη χλωρίδα και πανίδα.
Συγχαρητήρια, λοιπόν, αρμόζουν στη συγγραφική ομάδα, τον Ποθητό Βαρβαρήγο, τη Στυλιανή Γεωργιάδου, την Άννα Μουρουγκλού και τον Κώστα Μπαρούτα, καθώς και στον Λάζαρο Βασιλειάδη που είχε την επιστημονική επιμέλεια. Ξεχωριστά συγχαρητήρια αρμόζουν στον δημοσιογράφο Γιάννη Κεσσόπουλο, ο οποίος ήταν ο σύμβουλος έκδοσης. Κυρίως, όμως, τα θερμότερα συγχαρητήρια πρέπουν στον Δήμαρχο Δέλτα κ. Ευθύμιο Φωτόπουλο που πίστεψε και στήριξε αυτή την προσπάθεια.
Η παρουσίαση του λευκώματος θα λάβει χώρα την Τρίτη 25 Ιουνίου 2019 στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Χαλάστρας «Δημήτριος Κυριάκου Χαντές» στις 20.30. Το βιβλίο θα παρουσιάσει η εκπαιδευτικός Θωμαή Ζήση, ενώ για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ., Αθανάσιος Καραθανάσης, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ηλίας Κουσκουβέλης, και ο Συνταγματάρχης ε.α. – Διευθυντής Ελληνικού Φαρμακευτικού Μουσείου, Βασίλειος Νικόλτσιος. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιάννης Κεσσόπουλος.