Όταν ο προορισμός είναι κοινός ακόμα και αν διαφέρει η αφετηρία, το ταξίδι γίνεται ακόμα πιο όμορφο. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση των «’Ετερονήμισυ». Χαρακτηρισμοί όπως μπάντα ή γκρουπ, που έχουμε συνηθίσει να αποδίδουμε μέχρι τώρα, είναι αδύναμοι μπροστά στην ένωση φίλων με απώτερο σκοπό την δημιουργία.
Οι ‘Ετερονήμισυ είναι μια ομάδα φίλων, μουσικών – δημιουργών που κάνει τα κοινά της βήματα στο μουσικό γίγνεσθαι και τα μηνύματα που λαμβάνει είναι άκρως ενθαρρυντικά. Στην πρώτη τους δισκογραφική δουλειά «Η στράτα που βαδίζω» βασισμένη στην Κρητική κουλτούρα, συμμετέχουν ο Ψαραντώνης, ο Β. Σκουλάς και πολλοί άλλοι, ενώ ένα από τα κομμάτια ανήκει και σε μία ακόμη σπουδαία προσωπικότητα της Κρήτης, τον Γιώργο Καράτζη. Στην συνέχεια ακολουθεί το μουσικό παραμύθι «Όταν αρρώστησε ο ήλιος» ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε και ο ομότιτλος δίσκος «’Ετερονήμισυ» με πολλές και αξιόλογες συμμετοχές. Φυσικά, σε μία γραπτή συνέντευξη αυτή η πολυφωνία δεν θα ήταν και τόσο εύκολο να αποδοθεί σωστά, έτσι σκεφτήκαμε να κάνουμε μία συζήτηση με τον επικεφαλής – για εμάς- τον Κώστα Ανετάκη.
Συνέντευξη στην Τσολάκη Στεφανία
‘Ετερονήμισυ. Πως έγιν
ε η σύμπραξη τόσων ατόμων και πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η συνεννόηση σας;
Κ.Α: Ήμασταν μια παρέα φίλων, πέντε- έξι, και κάποια στιγμή συζητούσαμε να βάλουμε μπρός στο να κάνουμε κάτι κοινό. Σιγά- σιγά η ομάδα μεγάλωσε και μπήκαν και άλλοι φίλοι σε αυτό που σκεφτόμασταν. Όσον αφορά την συνεννόηση, δεν είναι δύσκολο απλά θέλει συντονισμό και καλή διαχείριση απόψεων.
Σας τρόμαξε ποτέ η σύγκριση στο κομμάτι το στιχουργικό ή της σύνθεσης, γιατί είναι σημαντικό να παίζεις και να δημιουργείς τα δικά σου έργα …
Κ.Α: Δεν θεωρώ ότι κάνουμε κάτι σημαντικό, δυο λόγια βάζουμε και νότες στην σειρά και αυτό είναι όλο. Το έχουν κάνει και άλλοι πριν από εμάς. Σπουδαίο και σημαντικό είναι να κάνει κάποιος μία επιστήμη. Το ότι παίζουμε έχει προφανώς μια αξία, πιο πολύ όμως εκφραζόμαστε.
Και η μουσική, όμως, θεωρείται για κάποιους επιστήμη και μάλιστα με σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες.
Κ.Α: Το έχω απλοποιήσει στο κεφάλι μου, γιατί μεγαλωμένος στην Κρήτη έχω δει πολλά παιδιά τα οποία δεν έχουν σπουδάσει μουσική και έχουν ένα τεράστιο ταλέντο. Βλέποντας αυτό λες «εντάξει τι κάνουμε; Βγάζουμε τα εσώψυχα μας».
Να συγκριθώ εγώ με έναν άνθρωπο που είναι επιστήμονας, έχει σπουδάσει τόσα χρόνια και αυτό που ασκεί σώζει μια ζωή που μπορεί εκείνη την στιγμή να κρέμεται από μια κλωστή; Δε νομίζω ότι μπορώ να συγκριθώ. Από την άλλη, αυτό που λέω ίσως να αδικεί ανθρώπους που έχουν δαπανήσει μια ζωή σε μουσικές σπουδές. Κατά κόρον στην Κρήτη υπάρχει αυτή η άνεση των νέων να πιάνουν μουσικά όργανα και όχι μόνο, να τα αναδεικνύουν κιόλας!
Πως έγινε η επιλογή του τίτλου «Έτερονήμισυ»; Και το ρωτώ αυτό γιατί αυτόματα παραπέμπει στο άλλο μισό. Υπάρχει κάτι σιβυλλικό;
Κ.Α: Είχαμε κάνει τους δύο πρώτους δίσκους και κάποια στιγμή έπρεπε να βρούμε μια ονομασία για να πάμε στις εταιρείες ένα ολοκληρωμένο concept. Γενικά όμως όσο γράφαμε τα τραγούδια συχνά προέκυπτε η φράση «να! το τραγούδι ολοκληρώθηκε» ή «βρήκε το άλλο του μισό» και μας πήγε μόνο του στους Έτερονήμισυ.
Συνεργασία με Σκουλά και Ψαραντώνη. Πόσο δεκτικοί ήταν και πόσο σημαντική είναι για τους ‘Ετερονήμισυ αυτή η συνεργασία;
Κ.Α: Παρότι συνεργάζομαι πολλά χρόνια με τον κ. Σκουλά, για τους δικούς μου λόγους δεν μου ήταν εύκολο να προσεγγίσω κοντινούς μου ανθρώπους. Κάποια στιγμή, λοιπόν, στην επιστροφή από ένα παίξιμο αναφέρθηκε σε κάποιες συμμετοχές του σε δουλειές νέων παιδιών, που ούτε γνώριζα (δεν τα παίζαμε στο πρόγραμμα) και τον ρώτησα: κ. Βασίλη πως και το κάνετε αυτό και είσαστε τόσο ανοιχτός να βοηθάτε νέους, μπράβο σας!
Και μου απάντησε: «Έρχονται και μου ζητάνε να ακούσω τα τραγούδια τους και ορισμένα είναι αξιόλογα. Όμως δεν θεωρώ με αυτό που κάνω ότι τους τιμώ εγώ, εκείνοι με τιμούν όταν με καλούν να τραγουδήσω.»Το ίδιο ισχύει και για τον Ψαραντώνη. Είναι απίθανος άνθρωπος, είναι μικρό παιδί, η χαρά της ζωής! Χαίρεται κανείς να τον συναναστρέφεται. Όλες αυτές οι στιγμές, ακόμα και το γύρισμα που κάναμε με τον Ψαραντώνη, όλο αυτό το χρονικό διάστημα που περνάμε μαζί τους μόνο κερδισμένοι βγαίνουμε.
Έχουν και οι δυο τρομερή αίσθηση του χιούμορ. Πριν απο την συνεργασία με τον κ. Σκουλά δεν έπαιζα Κρητικά, ο Γιάννης Συράγας με τον οποίον κάναμε τον δίσκο με τα Κρητικά «Η στράτα που βαδίζω» με έβαλε μέσα σε αυτό. Όταν μου πρότεινε συνεργασία, ήταν θαύμα αυτό. Είμαστε, λοιπόν, πολύ χαρούμενοι για όλες τις συνεργασίες μας.
Μιλάμε για πολυσυλλεκτικές δουλειές, καθώς και στην τελευταία αλλά και στις προηγούμενες δύο συμμετέχει εκλεκτός κόσμος. Πολύ ωραίες φωνές, νέοι άνθρωποι ο καθένας με την δική του ξεχωριστή πορεία. Πως συναντήθηκαν οι δρόμοι σας;
Κ.Α: Δεν γνωρίζαμε κανέναν σχεδόν από αυτούς τους ανθρώπους προσωπικά. Όλο αυτό όταν το σκεφτήκαμε είπαμε ναι! ας το κάνουμε, αλλά δεν ήταν εύκολο. Στην αρχή, η πρώτη σύσταση της ομάδας ήταν ήδη αρκετά άτομα και θα μπορούσαμε αν απαριθμούσαμε όλα τα τραγούδια μας, να ήταν γύρω στα 70, προσωπικό ρεπερτόριο του καθενός, πρωτότυπες συνθέσεις. Διαλέξαμε, την πολυφωνία γιατί στην τότε σύνθεση ήμασταν όλοι άφωνοι.(γέλια)
Σκοπός μας ήταν να φωνάξουμε τους ανθρώπους που θέλαμε να ακούσουμε σε κάθε τραγούδι. Μέχρι τότε δεν είχαμε βρει μια φωνή που να μας καλύπτει, στην πορεία φυσικά βρήκαμε την Μυρτούλα μας (Καμβυσίδη). Επίσης, τα παιδιά επέλεξαν το τραγούδι, όχι εμάς. Eννοώ, δεν μας γνώριζαν καν. Ας πούμε ο Σ. Σιόλας όταν έλαβε τα τραγούδια που του στείλαμε να ακούσει, μας απάντησε καταενθουσιασμένος και στην συνέχεια και ο ίδιος μας βοήθησε και παίξαμε με την Ε. Ζουγανέλη, τον Γ. Κότσιρα κ.α
Είναι ενθαρρυντικό το κλίμα που παρουσιάζεις, δείχνει ότι υπάρχει μια συλλογικότητα και βοηθά ο ένας τον άλλον. Υπάρχει γενικά αυτό το κλίμα;
Κ.Α: Κάναμε μια συζήτηση με τον Χρ. Νινιό και μου είπε μια κουβέντα που με είχε ξενίσει τότε, σχετικά με το τι γίνεται με τα ραδιόφωνα και για το αν φτάνουν τα τραγούδια και γιατί δεν παίζουν και η άποψη του ήταν «Οκ. Μπορεί να μην φτάσει σε ένα ραδιόφωνο γιατί μπορεί να μην το έχεις πει στον σωστό άνθρωπο, δεν ήταν η κατάλληλη χρονική περίοδος αλλά έχεις σκεφτεί ότι μπορεί κάτι να μην πηγαίνει στο ραδιόφωνο γιατί απλά δεν αρέσει;» Εμείς κάνουμε ότι μπορούμε καλύτερο και από κει και πέρα είναι στην κρίση του κόσμου, αν θα αρέσει κάτι ή όχι.
Υπάρχει κάποιο στιγμιότυπο που να σου έχει μείνει στο μυαλό ή να σε έχει συγκινήσει κατά την διάρκεια μιας ηχογράφησης;
Κ.Α: Θυμάμαι μία σκηνή που δεν έχει να κάνει με τους Έτερονήμισυ αποκλειστικά, αλλά με τον Σπύρο Μέντη (που έχει γράψει τα πάντα μες στον δίσκο). Γράφει ο Χρ. Νινιός το «Ίσως» και σηκώνεται ο Σπύρος χτυπώντας το στήθος του, λέγοντας του «Δεν φαντάζεσαι τι μου έχεις κάνει!» πολύ συγκινημένος. Ε, αυτή είναι μία πολύ δυνατή στιγμή!
Σκεφτήκατε ποτέ να προσεγγίσετε και άλλους – ήδη καταξιωμένους- ανθρώπους να σας εμπιστευτούν στίχους τους; Ας πούμε την Ε. Φωτάκη
Δε νομίζω να είχαμε το θάρρος να προσεγγίσουμε ανθρώπους που τους έχουμε ψηλά και τους καμαρώνουμε. Έχουμε κάποιος ανθρώπους παραδείγματα για εμάς και το να πάμε να πάρουμε κάτι από εκείνους είναι σα να θεωρούμε τους εαυτούς μας ισάξιους. Πρέπει να φανεί η αξία μας στον χρόνο για να μπορέσουμε να χτυπήσουμε τέτοιες πόρτες. Στον Κρητικό δίσκο το μεγάλο άγχος ήταν το πώς θα κριθούμε.
‘Εχω βρεθεί δίπλα στον Γ. Καράτζη – που για μένα είναι ένας από τους σπουδαιότερους Κρητικούς ποιητές -να τον ακούω να κριτικάρει έναν δίσκο και σκεφτόμουν πως θα είναι και τι θα μας πει. Πήραμε το θάρρος και τον προσεγγίσαμε και μας εξέπληξε, γιατί, ενώ δεν γράφει πια μας είπε «αυτά έχω από παλιά γραψίματα» που είναι ακριβά φυλαχτά για μας και μας έδωσε μία σελίδα με 10- 15 μαντινάδες. «Η στράτα που βαδίζω» είναι δικό του και εντάξαμε μέσα και ένα απόσπασμα (μαντινάδα) από την «Εμινέ», βιβλίο του.
Επειδή, κατά βάθος, μικροί- μεγάλοι αγαπάμε τα παραμύθια να πούμε ότι έχετε συνθέσει μουσική για το παραμύθι της Γωγούς Σούρλα «Όταν αρρώστησε ο ήλιος».
Η δική μας αξίωση για αυτό ήταν να γίνει ένα θεατρικό, όχι απλά βιβλίο, αλλά αυτό άλλαξε κάπου στην πορεία. Φυσικά, είμαστε πολύ χαρούμενοι γιατί και εκεί συνέβαλλε πολύς κόσμος, όλοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μας και από διάφορες δισκογραφικές εταιρείες τις οποίες και ευχαριστούμε για την παραχώρηση.
Μιλώντας για διαστήματα, νότες, μελέτη ο Κώστας Ανετάκης έβαλε την καλύτερη κατακλείδα στην κουβέντα μας. «Υπάρχουν σπουδαίοι μουσικοί που δεν γνωρίζουν ούτε από παράλληλες πέμπτες, ούτε από μουσικούς κανόνες . Η μουσική δεν έχει να κάνει με νότες έχει να κάνει με τον ψυχισμό και με το αν μπορεί το όργανο να αποτελέσει προέκταση του εαυτού σου και της ψυχής σου»
Η σύνθεση των “Έτερονήμισυ” είναι:
Μυρτώ Καμβυσίδη: τραγουδίστρια/ Ανετάκης Κώστας: συνθέτης, στιχουργός, κιθάρες
Σπύρος Μέντης: συνθέτης, στιχουργός, λαούτο/Γωγώ Σούρλα: στιχουργός, συγγραφέας, σεναριογράφος/Μαρίτα Αλημίση: στιχουργός, σεναριογράφος
Γιούλη Δανιγγέλη: πιάνο, ακορντεόν, φωνητικά/Γιώργος Σκορδαλός: λύρα, λαούτο, μαντολίνο, φωνητικά/ Χρήστος Τζελεπόπουλος: κοντραμπάσο
Βασίλης Γιασλακιώτης : τύμπανα/ Γιώργος Στογιώργης: κανονάκι
Χαρίτωνας Χαριτωνίδης: φλογέρες, γκάιντα/ Γιάννης Συράγας: συνθέτης, λαούτο, μαντολίνο/ Γιάννης Δασκαλάκης: συνθέτης, κιθάρα/ Νίκος Καραβυράκης: συνθέτης, λαούτο, μαντολίνο/ Ζαχαρίας Αλ Χασάν: συνθέτης, μπουζούκι/ Χάρης Ανδρουλάκης: συνθέτης, μπάσο/ Κώστας Καλατζής: συνθέτης, κρουστά
Θανάσης Καλουτζής: συνθέτης, πιάνο
Ζέτα Μομπάρακ, Πάλο Ρόμνικ: video producers & animation production/ Μαρία Κρέζου: γραφίστρια ομάδας
Official page: https://el-gr.facebook.com/eteronimisi/
https://www.youtube.com/channel/UCcF12YVfrn_5HWgFqCnEqVQ
