Πανδημία του Covid 19 και παγκόσμια περιβαλλοντική αλλαγή. Νέες ερευνητικές ανάγκες (The COVID 19 pandemic and global environmental change: Emerging research needs)
«Η πανδημία του κορονοιού εγείρει διάφορα ερωτήματα και ζητήματα που σχετίζονται με το κλίμα, το περιβάλλον, και τη δημόσια υγεία. Στην κατεύθυνση αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί το «H2020 HERA project», στο οποίο τίθενται οι ερευνητικές προτεραιότητες για τους τομείς του Περιβάλλοντος, του Κλίματος και της Υγείας, οι οποίοι έχουν άμεση σχέση με το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID 19.
Η εμφάνιση και διάδοση του SARS CoV 2 φαίνεται να σχετίζεται με την αστικοποίηση, την καταστροφή ενδιαιτημάτων, το εμπόριο ζώντων ζώων, την εντατική κτηνοτροφία και τα ταξίδια σε παγκόσμια κλίμακα.
Η συμμετοχή του κλίματος και της αέριας ρύπανσης στην μετάδοση του ιού απαιτεί συστηματικότερη έρευνα.
Η σοβαρότητα της νόσησης από τον Covid 19 εξαρτάται επίσης από την αλληλεπίδρασή της με τη γήρανση, τις ιογενείς λοιμώξεις , τις χρόνιες παθήσεις, τον μεταβολισμό, τις αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, την παχυσαρκία , οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζονται από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι μηχανισμοί αυτών των αλληλεπιδράσεων απαιτούν πρόσθετο έλεγχο». Τα παραπάνω, επισημαίνονται στην εργασία της ερευνητικής ομάδας HERA –Covid 19 με επικεφαλής τον καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη , Διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Όπως αναφέρεται στην εργασία με τίτλο «Η πανδημία του COVID 19 και η παγκόσμια περιβαλλοντική αλλαγή: Νέες ερευνητικές ανάγκες» (The COVID-19 pandemic and global environmental change : Emerging research needs)
Η κρίση της πανδημίας έφερε μια πολυεπίπεδη παγκόσμια πρόκληση
«Η πανδημία και ο παγκόσμιος αντίκτυπός της, έχουν προκαλέσει μια σειρά από συμπεριφορές και κοινωνικές αλλαγές που μπορεί να υφίστανται για μεγάλο διάστημα μετά την πανδημία και μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία γενικότερα και ειδικά στην ψυχική υγεία.
Στην εργασία , η οποία δημοσιεύθηκε στο «Environment International», ένα από τα δύο καλύτερα και πιο έγκριτα επιστημονικά περιοδικά στον κόσμο, μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:
«Αυτό που ξεκίνησε ως παγκόσμια κρίση της υγείας, έγινε μια κοινωνική, οικονομική , περιβαλλοντική, αλλά και πολιτική πρόκληση. Είναι επιτακτική ανάγκη τα σχέδια ανάκαμψης και τα κεφάλαια των φορολογούμενων να μην περιοριστούν στην στήριξη της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, αλλά να ενισχύσουν και τους στόχους της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) και την Αειφόρο Ανάπτυξη (SDGs Sustainable Development Goals). Μ αυτόν τον τρόπο όχι μόνο θα ωφελήσουν την Δημόσια Υγεία , αλλά θα αποτρέψουν αποτελεσματικά και μια νέα μελλοντική κρίση.
Η πανδημία έγινε αφορμή να ανακαλύψουμε τη σημασία της περιβαλλοντικής υγείας, την οποία πρέπει συστηματικά να λαμβάνουμε υπόψη μας. Αποκαλύφθηκαν κενά γνώσεων σε διάφορους τομείς και ερευνητικούς προσανατολισμούς που έχουν αφετηρία την πανδημία του Covid 19 , αλλά προχωρούν σε μεγαλύτερο βάθος όπως:
1) Η οικολογική προέλευση της
2) η αλληλεπίδραση μεταξύ των περιβαλλοντικών στρεσογόνων παραγόντων και των μολυσματικών ασθενειών
3) μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση των κοινωνικών επιπτώσεων των ασθενειών, η παγκόσμια απάντηση και τα σχέδια αποκατάστασης.
Υπάρχει ανάγκη να προσδιορίσουμε τις πολιτικές που θα εφαρμόσουμε και να επιλέξουμε εκείνες που φέρνουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη στην υγεία και στην βιωσιμότητα.
Αυτό που μαθαίνουμε από την έρευνα για την πανδημία μπορεί να ισχύει και για άλλες περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως την κλιματική αλλαγή και την βιοποικιλότητα και το αποτύπωμά τους στην υγεία των ανθρώπων.
Προηγούμενες προειδοποιήσεις σχετικά με την εμφάνιση μιας πανδημίας υποτιμήθηκαν και εξαιτίας του κόστους που θα είχαν τυχόν προληπτικά μέτρα τα οποία έπρεπε να ληφθούν. Είναι αυτονόητο όμως ότι η πρόληψη κοστίζει.
Η αέρια ρύπανση ευνοεί τη μετάδοση του κορονοϊού
«Η αύξηση των θανάτων από κορονοϊό συνδέεται με την αύξηση της αέριας ρύπανσης. Γι αυτό άλλωστε είχα προειδοποιήσει να μην καίμε τα τζάκια. Το φαινόμενο της πανδημίας και της περιβαλλοντικής ρύπανσης έχουν μια μεταξύ τους αλληλεπίδραση, ωστόσο δεν έχουμε ακόμη μετασχηματίσει όλη την πληροφορία. Το σίγουρο είναι ότι μετά το τέλος της πανδημίας , θα πρέπει να αλλάξουμε το αστικό μοντέλο ζωής μας», λέει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Άλλωστε οι μελέτες που έχουν γίνει και στην Αμερική από το πρώτο κύμα της πανδημίας του κορονοϊού, συνδέουν την αέρια ρύπανση που καταγράφεται στα αστικά κέντρα με την ευκολότερη μετάδοση του ιου, ο οποίος έχοντας μέγεθος μερικών νανόμετρων μπορεί και επικάθεται στα αιωρούμενα μικροσωματίδια των ρύπων (τα γνωστότερα και πιο επικίνδυνα επειδή εισχωρούν με την αναπνοή στους πνεύμονες είναι τα 2.5 PM).
…………………………………………………………………….
Η εργασία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environment International –το 2ο καλύτερο στο είδος του επιστημονικό περιοδικό στον κόσμο- από την ερευνητική ομάδα HERA –Covid 19 με επικεφαλής τον καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη, Διευθυντη του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ.
