Θα ξεκινήσω αδόκιμα.
Η καλύτερη σκηνή | Με το γέλιο των πολεμιστών κόντρα στον πόλεμο. Μια υπέροχη σκηνή, όπου δυο λέξεις γίνονται αφορμή για ξεσπάσουν σε γέλια και να χαλαρώσουν οι πρωταγωνιστές της ζωής, σ’ ένα διάλειμμα του ύστατου αγώνα απέναντι στο θάνατο. Μια εικόνα που δείχνει πως γλεντά ο Έλληνας το θάνατο, δυνατή εννοιολογικά αλλά και καλλιτεχνικά. Όπως το γλέντι των μελλοθάνατων πριν τους εκτελέσουν οι ναζί, κάτι σαν τον επιβλητικό ανωγειανό πηδηχτό των Κρητών πάνω απ’ το μνήμα. Κάτι που θα θυμάσαι από τη νέα ταινία του Βασίλη Τσικάρα “Πολιορκία” που βγήκε στις αίθουσες την περασμένη Τετάρτη.
Η Ελλάδα παντού! | Η οικογένεια που βαδίζει ενωμένη, πραγματικά και συμβολικά, μέσα σ’ ένα τοπίο άκρως ελληνικό με το λαδί των ελαιών (“η παρθένα ελιά το λόφο ανηφορίζοντας, ούτε μια φωνή στα κουρασμένα σύννεφα”, αναφορά στον Ελύτη), για τη Μονή της Παναγίας Δοβρά, λίγες ώρες πριν οι Τούρκοι την πυρπολήσουν και την καταστρέψουν, οδεύοντας για το ολοκαύτωμα της Νάουσας.Η ταινία του Θεσσαλονικιού Βασίλη Τσικάρα, έχει Ελλάδα μέσα της όχι γιατί έχει σε πρώτο πλάνο μορφές μοναχών, όχι γιατί εμφορείται από αξίες της φυλής όπως πατρίδα, πίστη, οικογένεια, αλλά γιατί ακόμη και η φωτογραφία κυριαρχείται από τις αποχρώσεις της ελληνικής υπαίθρου.
Τα διλήμματα | Εκεί δίνει τη μεγάλη μάχη, εκεί εμφανίζονται τα διλήμματα σε ένα ατελείωτο συνειδησιακό πηγαινέλα, όπου τελικώς πάντα πρυτανεύει “το σωστό, το χρέος, το καθήκον”. Γιατί, όπως λέει ο αφηγητής (αντισυνταγματάρχης Δουράτσος, ένας από τους ήρωες που αντιμετώπισαν τη γερμανική εισβολή στο Ρούπελ το 1941), «Πιο πάνω ακόμη κι από εμάς υπάρχει το σωστό. Το χρέος και το καθήκον». Είναι η φράση με την οποία ξεκινά η ταινία, θα μπορούσε να είναι σχόλιο στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα που κρίνεται η συμφωνία των Πρεσπών. Διαχρονική ως θέση ή ως δίλημμα, ιδίως όταν αυτοί που καλούνται να αποφασίσουν αναμετρώνται όχι με το εφήμερο αλλά με την ιστορία και το διηνεκές. Όταν αγγίζουν τα ιερά και τα όσια του ελληνισμού, αλλά και κάθε πατρίδας. Κάτι που, επίσης, θα θυμάσαι. Ανεξίτηλα.
Τα διλήμματα είναι το μείζον θέμα της ταινίας. Κάθε φορά που ο άνθρωπος κινδυνεύει, σκέφτεται ενστικτωδώς πως θα καταφέρει να σωθεί. Δηλαδή να συνεχίσει να ζει. Στις οριακές στιγμές, όταν δοκιμάζονται οι αντοχές, οι άνθρωποι αρχών μένουν πιστοί σ’ αυτές. Προτιμούν τη θυσία και τον αγώνα μέχρι τέλους. Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη τέτοια παραδείγματα, ιστορίες που θα μπορούσαν να “θρέψουν” το Χόλυγουντ αλλά και κάθε μεγάλο κινηματογραφικό στούντιο.
Η μουσική επένδυση | Η καταπληκτική ατμοσφαιρική μουσική της Έφης Ράτσου είναι ένας λόγος από μόνος του για να πας να δεις την ταινία. Ατμοσφαιρική, ποιητική και υποβλητική σε κάθε σκηνή δίνει στην ταινία το βάρος που απαιτείται.
Μάθημα ιστορίας | Εάν σε όλα αυτά προσθέταμε την προσφορά των συντελεστών του για να γίνει η ταινία, το γεγονός ότι η ταινία είναι… «γέννημα – θρέμμα» Θεσσαλονικιά (!) αλλά και το ότι μια ανεξάρτητη ελληνική κινηματογραφική παραγωγή σήμερα (και μάλιστα αυτής της τεχνικής και καλλιτεχνικής ποιότητας) είναι ένα μικρό θαύμα, τότε πρέπει να πούμε μπράβο στον Βασίλη Τσικάρα και τους συνεργάτες του. Γιατί τολμούν και πετυχαίνουν να κάνουν ταινία με θεματογραφία μη δημοφιλή στην κινηματογραφική πραγματικότητα της χώρας. Κόντρα στο κυρίαρχο, κόντρα στο πνεύμα. Με καλλιτεχνική αρτιότητα και με αποτέλεσμα ζηλευτό σε όλους τους τομείς. Μια ταινία – μάθημα ιστορίας για μικρούς και μεγάλους.
Γράφει ο Γιάννης Θ. Κεσσόπουλος
Πού και πότε προβολές
*Μετά την Έξοδο, η Πολιορκία. Πρεμιέρα για όλη την Ελλάδα, στις 17 Ιανουαρίου / 31 Ιανουαρίου / 7 Φεβρουαρίου 2019. Αναλυτικά οι έως τώρα προβολές και που αναμένονται ανακοινώσεις:
– Θεσσαλονίκη: Κολοσσαίον, από Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2019 (18.10)
– Θεσσαλονίκη: Φαργκάνη, από Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2019 (18.30) και την Κυριακή στις 19.10
– Δράμα: Ολύμπια / από 17 Ιανουαρίου (19.30)
– Αλεξανδρούπολη: Ηλύσια / από 17 Ιανουαρίου (17.30)
– Ρόδος: 5 pallas / από 17 Ιανουαρίου (20.00 & 22.15)
– Γιαννιτσά: Πνευματικό κέντρο / στις 23 Ιανουαρίου 2019
– Αθήνα: Νιρβάνα cinemax / 28 Ιανουαρίου 2019
– Πειραιάς: Ζέα Digital cinema / από Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2019
– Ορεστιάδα: Διόνυσος / 28 και 29 Ιανουαρίου (4 προβολές).
– Πάτρα: Πάνθεον / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Άργος: Cine Valia / 7, 8 και 9 Φεβρουαρίου 2019
– Λάρισα: Victoria cinemas / από 7 Φεβρουαρίου 2019
– Κόρινθος: Απόλλων cinemas / εν αναμονή
– Γρεβενά: Cine Γρεβενά / εν αναμονή
– Κατερίνη: Πολυχώρος Ευκαρπίδη / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Βέροια: STAR / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Δράμα: Ολύμπια / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Πτολεμαΐδα: Αχίλλειον / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Καρδίτσα: Αναμένονται ανακοινώσεις
– Ηράκλειο: Αναμένονται ανακοινώσεις
– Καλαμάτα: Cine center / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Χίος: Premiere / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Ιεράπετρα: Premiere / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Σητεία: Cine Minoa / Αναμένονται ανακοινώσεις
– Κέρκυρα: Orfeas / Αναμένονται ανακοινώσεις
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ
– Αίγιο: Κινηματογράφος ΑΠΟΛΛΩΝ, Παρασκευή 1 ΦEB 2019 (21.30)
– Χανιά
– Άρτα
– Πρέβεζα
– Ιωάννινα
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
– Στουτγάρδη: KINO 10 Φεβρουαρίου 2019