ΤΑ ΚΑΤΑ… ΜΑΡΚΩΝ Γράφει ο Κώστας Μαρίνος
Κρατώ δυο πακέτα τσιγάρα. Στο ένα μαζί με την επωνυμία υπάρχει η φωτογραφία ενός βρέφους με ένα τσιγάρο προσαρμοσμένο στην πιπίλα του και την λεζάντα «τα παιδιά των καπνιστών είναι πιο πιθανό να αρχίσουν να καπνίζουν». Στο δεύτερο, ένα ζευγάρι αγκαλιασμένο, ένα κερί αναμμένο και ένα λευκό φέρετρο με λεζάντα «το κάπνισμα μπορεί να σκοτώσει το παιδί σας». Και τα δύο σχεδιάστηκαν στα πλαίσια της εκστρατείας εκφοβισμού των καπνιστών οι οποίοι όταν δουν αυτές τις εικόνες και διαβάσουν τα κείμενα που τις συνοδεύουν θα πάρουν τη μεγάλη απόφαση να κόψουν την σίγουρα βλαβερή ή και θανατηφόρα συνήθεια του καπνίσματος.
Θα το κάνουν; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα και θυμάμαι την συνάντησή μου με καθηγητή στο τμήμα ψυχολογίας του πανεπιστημίου. Μόλις είχαν βγει τα πακέτα με τις φράσεις «το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία» και άλλες παρόμοιες. Το είχε δει ο καθηγητής, ο οποίος επί χρόνια είχε ασχοληθεί με το θέμα του εθισμού στα ναρκωτικά και της θεραπείας των ναρκομανών. Είχε τρομάξει όταν το είδε και η πρώτη αντίδρασή του ήταν «μα αυτές οι προειδοποιήσεις θα λειτουργήσουν ως δέλεαρ σε μεγάλο αριθμό ειδικά νέων ανθρώπων» διευκρινίζοντας στην συνέχεια ότι εννοούσε αυτά τα κορίτσια και τα αγόρια που θέλουν να φαίνονται ήρωες και υπεράνω των κοινωνικών συμβάσεων.
Δεν ξέρω εάν τελικά η εκείνη, η πρώτη, εκστρατεία εκφοβισμού πέτυχε ή όχι τον στόχο της. Μάλλον όχι αφού σχεδιάστηκε νέα και περισσότερο οξεία. Ίσως όλα αυτά τα συνθήματα, με εικόνες και λέξεις, με την επανάληψη τους αποκτούν την έννοια του κοινότοπου. Έτσι η ματιά του καπνιστή περνά από πάνω τους αδιάφορα μετά το πρώτο ή δεύτερο πακέτο, ενώ το μήνυμα διαγράφεται από τον εγκέφαλο με την νικοτίνη να κερδίζει τη μάχη.
Τι μπορεί να γίνει; Δεν ξέρω, και δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη αφού όλες οι προηγούμενες εκστρατείες σχεδιάστηκαν από ειδικούς. Όμως ως μετανοημένος καπνιστής, που προσπάθησε να κόψει το κάπνισμα, το πέτυχε και ξανακύλησε, που το έκοψε και πάλι, μπορώ να πω ότι τελικά η μόνη λύση για όσους καπνίζουμε και θέλουμε να ζήσουμε ελεύθεροι και απαλλαγμένοι από αυτόν το βραχνά, είναι μία: να μη πλησιάσουμε στο περίπτερο, να μη βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να αγοράσουμε πακέτο και κυρίως να αποφεύγουμε χώρους όπου υπάρχουν καπνιστές. Αν τους απομονώσουμε και γίνουμε πλειοψηφία οι μη καπνιστές θα το κάνουμε με τη δική μας θέληση και όχι επειδή μας παροτρύνουν τα πακέτα.